Animacja przedstawiająca pozostałości krateru meteorytowego Gosses Bluff w Australii.
Gosses Bluff jest uważany za zerodowane pozostałości centralnego wzniesienia pozostałego po znacznie większym kraterze meteorytowym. Struktura ta znajduje się w południowej części Terytoriów Północnych Australii, około 175 km na zachód od Alice Springs i około 212 kilometrów na północny-wschód od Uluru.
Uważa się, że krater został utworzony przez uderzenie asteroidy lub komety około 142,5 ± 0,8 milionów lat temu, bardzo blisko granicy między Jurą a Kredą. Początkowo krater miał średnicę około 22 km jednak ta dawno temu uległa zatarciu w wyniku erozji. Widoczny dzisiaj pierścień wzgórz o średnicy 5 km i wysokości 180 m jest interpretowany jako relikt centralnego wzniesienia krateru – bardzo twardych skał wyniesionych na powierzchnię ze znacznej głębokości. Impaktowe pochodzenie tej struktury po raz pierwszy zaproponowano w 1960 roku, jako dowody wskazując liczne stożki impaktowe.
Bolid uderzył w płaską równinę, leżącą około 2km powyżej obecnej powierzchni. Eksplozja miała charakter kataklizmu, prowadząc do całkowitego odparowaniu bolidu, wzbijając chmurę o wysokości kilku kilometrów w kształcie grzyba, taką samą, jak te, które powstają w wyniku wybuchu nuklearnego. Szacuje się, że energia uderzenia była przynajmniej 200 000 razy większa od bomby atomowej zrzuconej na Hiroshimę. Poza zniszczeniem tysięcy kilometrów kwadratowych wokół krateru zderzenie było zapewne odczuwalne na całym świecie.
Nieznana jest wielkość meteorytu. Badacze sądzą, że uderzył w Ziemię z prędkością około 70 km / sekundę przenikając nie więcej niż 600 m wgłąb. Jednocześnie uderzenie było na tyle silne, że wywołało pęknięcie warstw skalnych na głębokości powyżej 4 km. Impakt spowodował potężną kompresję, po której nastąpiło odbicie, tworząc duży krater o średnicy 20-25 km i wyniesienie centralnych skał z głębokości tysięcy metrów poniżej. Skały centralnej, obecnie widocznej części pochodzą z głębokości ponad 3000m, a te w zewnętrznej części krateru z głębokości około 200 metrów. Szacuje się, że obecnie powierzchnia terenu leży około 2 km poniżej powierzchni uderzenia.
Krawędź Gosses Bluff wznosi się 180 m nad otaczającą równiną, i jest ograniczona przez strome klify. Depresja w centrum struktury leży tylko nieznacznie powyżej poziomu równiny na północnym skraju Kotliny Amadeus. Płaska równina synkliny składa się z warstw datowanych na proterozoik i paleozoik, mających około 8 km grubości. Po stronie północno-wschodniej pierścień krateru został nacięty w wyniku erozji wodnej. Na szczycie pierścienia, na wysokości około 900 m npm, znajduje się starożytna powierzchnia erozyjna, pochodząca z późnej epoki kredy i trzeciorzędu.
Dowody bezpośredniego uderzenia meteorytu, według Twidale & Campbell, to warstwy osadów, które są stromo pofałdowana a także lokalnie odwrócone, liczne stożki udarowe, a także płaskie struktury w kwarcu, osady, które zawierają fragmenty mające do kilkudziesięciu metrów średnica i szkła mineralne. Skatalogowano tu także anomalie grawitacyjne i magnetyczne podobne do tych z innych struktur, które uznaje się struktury uderzeniowe. Najmłodsze skały zdeformowane przez uderzenie zostały datowany na koniec dewonu, wskazując na wiek około 144 mln lat.
Krater został nazwany Gosses przez podróżnika Ernesta Gilesa w 1872 roku na cześć H. Gosse, członka Royal Society.
Dla Aborygenów Arrernte miejsce to jest święte i znane jako Tnorala. W legendach Arrernte Tnorala także jest dziełem kosmicznego oddziaływania: w czasie śnienia, grupa niebiańskich kobiet tańczyła wśród gwiazd Drogi Mlecznej. Jedna z kobiet zmęczyła się i odłożyła dziecko w do drewnianego kosza. Gdy kobiety nadal tańczyły, kosz przewrócił się a niebiańskie dziecko spadło na Ziemię tworząc okrągły górski pierścień. Rodzice dziecka, gwiazda wieczorna i poranna, do dnia dzisiejszego poszukują swojego dziecka.
Nadchodzące wyprawy, które zaprowadzą Cię w to miejsce to:
- Wyprawa fotograficzna Australia – Nowa Zelandia :: listopad 2013
- Wyprawa fotograficzna Australia – Nowa Zelandia :: grudzień 2013
Byliśmy tutaj:
- w 2012 roku podczas Wyprawy fotograficzno – zaćmieniowej Australia i Nowa Zelandia
- w 2011 roku podczas Wyprawy fotograficznej Australia i Nowa Zelandia
Źródła:
