Park Narodowy Wielkiego Kanionu, położony w północno-zachodniej Arizonie, chroni wąwóz rzeki Kolorado, uważany za jeden z cudów świata. Wielki Kanion został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1979 roku. W lutym tego roku obchodził 100-lecie istnienia. Wielki Kanion, jak również rozległy system kanionów bocznych, jest ceniony ze względu na połączenie wielkości, głębokości i odsłoniętych warstw barwnych skał sięgających czasów prekambryjskich. Sam kanion został utworzony przez rzekę Kolorado i jej dopływy po wyniesieniu Płaskowyżu Kolorado, który spowodował żłobienie wąwozu wzdłuż obecnej ścieżki. Głównymi obszarami publicznymi parku są Krawędzie – Południowa i Północna. Reszta parku jest niezwykle trudno dostępna, chociaż do wielu miejsc można dotrzeć pieszymi szlakami. Około 90% odwiedzających przyjeżdża na krawędź południową (choć osobiście uważam, że północna jest bardziej niesamowita).
Przejeżdżając przez rezerwat Navajo Nation docieramy do leżącego w jego środku maleńkiego rezerwatu Hopi, wydzielonego dla ludzi z plemion Hopi i Arizona Tewa. Wydzielony rezerwat ma powierzchnię 6 557 km2 i około 7000 mieszkańców. Do niedawna Navajo i Hopi współdzieliły obszar Navajo–Hopi Joint Use Area, jednak dążenie kompanii węglowej do uruchomienia w tym regionie, znanym jako Czarna Mesa wydobycia węgla, usankcjonowane przez akty Kongresu w 1974 i 1996 r., doprowadziły do trwających do dzisiaj kontrowersji. Od lat 60. XX wieku Peabody Western Coal Company, wydobywa tam węgiel, jednocześnie zużywając ogromne ilości cennej w tym półpustynnym obrzezek wody, co dla ludzi obu plemion jest postrzegane jako pogwałcenie Matki Ziemi. System wiosek zbudowanych w stylu pueblo tradycyjnie używanym przez Hopi łączy trzy wzniesienia (mesy). Walpi – założone w 1690 r po tym, jak wioski u podnóża mesy Koechaptevela zostały porzucone z obawy przed hiszpańskimi represjami po powstaniu Pueblo Revolt z 1680 roku – jest najstarszą wioską na Pierwszej Mesie. Ludzie Tewa mieszkają na Pierwszej Mesie. Hopi zajmują Drugą Mesę i Trzecią Mesę. Rada plemienna Hopi jest lokalnym organem zarządzającym, składającym się z wybranych przedstawicieli wiosek. Jego uprawnienia zostały mu nadane na mocy konstytucji plemienia Hopi. Zatrzymujemy się w Oraibi – wiosce należącej do plemienia Hopi, która znajduje się w Trzeciej Mesie w pobliżu wioski Kykotsmovi. Oraibi uważane jest za najstarsze stale zamieszkałe osiedle w Ameryce Północnej, założone przed rokiem 1100 ne. Według archeologicznych spekulacji, Hopi zostali zmuszeni do porzucenia niektórych swoich mniejszych wiosek na tym obszarze z powodu szeregu poważnych susz w końcu XIII wieku. W rezultacie Hopi skupili się w kilku skupiskach ludności w okolicy. Oraibi należy do ocalałych osiedlia. Dziś tylko nieliczni rdzenni mieszkańcy zamieszkują małe domy, ale tutaj kupuję moją Katchinę. Następnie zatrzymujemy się w Walpi, niestety jest to dzień ceremonii i nikt z zewnątrz nie może wejść do ufortyfikowanej wioski na klifie (w innych przypadkach można ją odwiedzić, ale tylko z przewodnikiem).
Wreszcie docieramy do Parku Narodowego Petrified Forest, który został nazwany na cześć dużych złóż skamieniałego drewna. Park obejmuje około 600 km2, chroniąc półpustynny step, jak również wysoce zerodowane, wielobarwne badlandy. Petrified Forest znany jest ze skamieniałości, zwłaszcza skamieniałych drzew, które żyły w późnym triasie, około 225 milionów lat temu. Osady zawierające skamieniałe kłody są częścią rozległej i kolorowej formacji Chinle. Około 60 milionów lat temu Płaskowyż Kolorado, którego częścią jest park, został wypchnięty w górę przez siły tektoniczne i narażony na zwiększoną erozję. Wszystkie warstwy skalne parku nad warstwą Chinle, zostały usunięte przez wiatr i wodę. Oprócz skamieniałych kłód znalezione w parku skamieniałości obejmowały paprocie późnego triasu, sagowce, miłorzęby i wiele innych roślin, a także faunę, w tym gigantyczne gady zwane fitozaurami, duże płazy i wczesne dinozaury. Paleontolodzy odkrywają i badają skamieniałości parku od początku XX wieku.
Odbieramy z Jurkiem samochody na pętlę po Red Center. Mi trafia się Toyotka z ręczną skrzynią biegów. Po złej stronie… będzie jazda. Rejestrujemy się na trasę, a potem pakujemy to co niezbędne na następne cztery dni i noce zostawiając większość bagaży w hostelu. Jeszcze tylko zakupy spożywcze i możemy ruszać. Droga zaczyna się przy grobie Johna Flynna¹, twórcy Royal Flying Doctor Service², lotniczej służby zdrowia służącej ludziom mieszkającym w Australii z daleka od … wszystkiego.
